Vuur!

De Gids:
Een verzameling dus van andere schrijvers die olie op het vuur hebben gegooid, die het vuur hebben geopend, die anderen het vuur aan de schenen hebben gelegd of voor derden door het vuur zijn gegaan. In het kort dat wat Dautzenberg de afgelopen tijd zelf heeft gedaan. […] Zij voeden ons, wij putten kracht uit hun strijd, ondanks dat het niet altijd onze eigen strijd is geweest. In dit licht is VUUR! een constellatie die Dautzenberg in zijn persoonlijke strijd van de afgelopen tijd moet hebben gevoed. Tegelijk gaat het boek voorbij de persoon Dautzenberg en kan het iedere lezer op een eigen wijze sterken in zijn of haar of beter nog hun strijd. […] VUUR! is een beginpunt en pretendeert allerminst een eindpunt te zijn. Of zoals andermaal de flaptekst zegt: ‘VUUR! is een hommage én een aansporing’. Niet alleen stimuleert het bezieling en betrokkenheid, het nodigt ook uit tot verder lezen.

Dagblad van het Noorden:

Dat Dautzenberg nu met een boek over bezieling en betrokkenheid in de Nederlandse literatuur komt, duidt er op dat hij vanuit zijn isolement op zoek is gegaan naar lotgenoten en geestverwanten, ook om zich als schrijver in een traditie te plaatsen. Dat kan geen kwaad, want Dautzenberg krijgt nog (te) weinig ruimte en wordt opvallend vaak verkeerd begrepen. […] Voor een onaangename, maar bevlogen boodschap zijn altijd lezers te vinden. En als die boodschap wordt verpakt in een goed geschreven en doordacht gecomponeerde roman, kan dat publiek zeer groot zijn. Dat laatste is ook A.H.J. Dautzenberg van harte gegund.

Vrij Nederland:
Waarom is het niet de bedoeling dat de politieke en maatschappelijke opvattingen van een schrijver dwars door de huid van zijn roman steken? Omdat die opvattingen in hun eenduidigheid de list van de literatuur ontberen. […] A.H.J. Dautzenberg denkt daar heel anders over. Uit die eenduidigheid bij schrijvers als Jef Last, J.J. Cremer, Karel Glastra van Loon, Auke Hulst of Herman Maas blijkt juist ‘bezieling en betrokkenheid’. […] Misschien is het wel veel makkelijker om zich te engageren met een politieke of sociale kwestie, dan het besluit te nemen om iets goeds te willen schrijven.

Passionate Platform:
Het bestaan van geëngageerde schrijvers is belangrijk. Maar als alle schrijvers zich met de samenleving gaan bemoeien, vrees ik dat er weinig ruimte overblijft voor wat er écht toe doet: het plafond van de literatuur als kunstvorm omhoog blijven duwen.

Maarten Asscher:
De schrijver Anton Dautzenberg is een vrolijke deugniet, zo’n kwajongen met een gouden hart op wie je moeilijk echt kwaad kunt worden. Maar hij maakt het al te bont door op zodanige wijze uit mijn eerder dit jaar in Nijmegen gehouden Kellendonklezing te citeren, dat het in zijn weergave lijkt of ik het tegendeel beweer van wat ik daar gezegd heb. […] Dautzenberg verwijt mij vervolgens dat ik ‘niet te beroerd [ben] om een overleden auteur tot de orde te roepen’, met wie hij Jef Last bedoelt, wiens ‘ideeënrijke, omvangrijke oeuvre’ door mij volledig genegeerd zou worden. De pointe van mijn lezing is nu juist dat Last weliswaar een bevlogen activist was, maar in onze literatuurgeschiedenis naar ik vrees terecht een marginale figuur is. […] Dautzenberg duidt mijn Kellendonklezing zonder toelichting aan als een ‘ietwat calvinistisch betoog’. Wanneer we die kwalificatie moeten begrijpen tegenover zijn eigen Limburgse verdraaiingen, dan ben ik geneigd dit adjectief voor deze keer als een compliment te aanvaarden.

De Volkskrant:
Maatschappelijke en politieke kwesties in romans, dan denk je aan Advocaat van de hanen van A.F.Th. van der Heijden, de discussies in Het bureau van J.J. Voskuil, Het achtenveertigste uur van Nicolaas Matsier, Casino van Marja Brouwers, Mystiek lichaam van Frans Kellendonk of Kijk, een drenkeling komt voorbij van Heere Heeresma. Echter, uit geen van deze titels selecteerde A.H.J. Dautzenberg een fragment. […] Wie er wél in staan: Erasmus, Frederik van Eeden, Menno ter Braak, Dimitri Verhulst en een zevental Voetnoten van Arnon Grunberg.

Vox Magazine:
Het literaire Wintertuinfestival werd gisteren geopend met Vuur! – een symposium over betrokkenheid en bezieling in de kunsten. Hoogtepunt was de boekpresentatie van schrijver Dautzenberg. […] Vlammende betogen wisselden af met snoeiharde punk. […] Nadat Vuur! gedoopt is en het eerste exemplaar opgedragen wordt aan Karel Glastra van Loon, volgens Dautzenberg dé maatschappelijk schrijver van Nederland, laat punkband Betonfraktion nog even zien dat engagement en reuring hand in hand gaan.

De Limburger:
Als A.H.J. Dautzenberg (Heerlen) een bloemlezing samenstelt over ‘bezieling en betrokkenheid’ in de Nederlandse literatuur onder de titel Vuur!, met een lucifer als uitroepteken, ga je er eens goed voor zitten. Deze schrijver van kwesties (verzonnen interviews, lidmaatschap pedofielenclub, werken met dubieuze professor Stapel) zal wel eens even wat overhoop schieten, verwacht je. Dat valt tegen. Of Mee. Ligt eraan hoe je het bekijkt. Van geëngageerde schrijvers neemt hij een fragment op, dat hij voorziet van een brave schets van persoon en werk. […] Een degelijke bloemlezing dus. Voor school en studie. Maar vuur?

Cutting Edge:
Gelukkig is er nog A.H.J. Dautzenberg! Als een moderne, ontketende Prometheus beukt hij tegen de dominante stroom in. Het is zijn missie om het vuur opnieuw aan de mens te schenken, in de hoop dat deze de vlam deze keer wel levend weet te houden. […] Wat verrast, is niet enkel de diversiteit aan onderwerpen – homoseksualiteit, kolonialisme, flamingantisme, antisemitisme – maar vaak ook het jaartal waarin deze thema’s al aan bod kwamen. Niet zelden zijn bevlogen en betrokken schrijvers ook bij de eersten om iets aan de kaak te stellen. […] ‘Vuur!’ zelf schopt de mensen geen geweten, maar ‘Vuur!’ schopt hopelijk wel een enkeling uit zijn zoete sluimerstand. Iemand in wie het vlammetje ontwaakt om met geslepen pen heilige huisjes te lijf te gaan. Bij het lezen van zoveel bezieling, bevlogenheid en betrokkenheid blijft niemand onbewogen.

Christiaan Weijts:
Dautzenberg heeft smalle en bekrompen opvatting van ‘iets op het spel zetten’.

Robert Anker:
Schrijvers van Nederland, laat u geen zand in de ogen strooien door de praatjes van A.H.J. Dautzenberg waarin hij u kwalijk neemt geen engagement te tonen in uw werk en critici verwijt er geen oog voor te hebben als het zich een keer vertoont. Een roman met een boodschap valt buiten de literatuur en wordt een pamflet, ‘tijdgebonden geklets’, volgens Nabokov.

BN/DeStem:
Anton Dautzenberg componeerde een bundel over Nederlandstalige, geëngageerde literatuur en kon zichzelf natuurlijk moeilijk opvoeren als lid van de avant-garde. Hij loste dat probleem op door de inleiding te benutten voor een pittig statement. […] In zijn bloemlezing stelt Dautzenberg een keur aan schrijvers voor die het lef en de passie hadden om op te komen voor een betere maatschappij, ook relatief of volstrekt onbekenden. […] Een nuttige en lezenswaardige bundel.

Brabant Cultureel:
Binnen de moderne Nederlandse literatuur is Dautzenberg een uitzondering. Want daarin worden lieden die de romantheorie kunstig naar hun hand kunnen zetten, die de lezer met ingenieuze constructies op het verkeerde been weten te zetten of die in staat zijn zo diep in de eigen ziel af te dalen dat het publiek vermoedt de duisternis van de hel binnen gevoerd te zijn, beloond en geprezen. In andere landen en culturen wordt de maatschappelijk betrokken kunstenaar veel meer gewaardeerd. Daar draait het om schrijven dat verschil maakt. Vandaar dat Dautzenberg een poging onderneemt ook het Nederlandse literaire klimaat te veranderen en een pleidooi voert voor de geëngageerde schrijver.

De Auteur, Vereniging van Vlaamse Letterkundigen:
Op de flaptekst lezen we: ‘Vuur! is een hommage én een aansporing.’ Daar is A.H.J. Dautzenberg beslist in geslaagd met zijn keuze auteurs die de gore moed hadden om aandacht op te eisen voor thema’s als antisemitisme, flamingantisme, homoseksualiteit en kolonialisme en daar met passie en vuur! over schreven, hopend op betere tijden en een voor iedereen leefbare maatschappij. Dit kan geen weldenkend mens onverschillig laten. Voor Vladimir Nabokov was engagement een vies woord. Hij had geen hoog petje op van romans met een boodschap: ’tijdgebonden geklets!’ Deze bloemlezing maakt deze stelling met de grond gelijk.

 

 

EERSTE DRUK: 2015

UITGAVE: Atlas Contact

Verkrijgbaar bij de lokale boekhandel

 

15-vuur